تحلیل و بررسی نقش نواحی پیرامونی در سازماندهی سیاسی فضایی پایدار شهرهای ایران؛ مطالعه موردی کلان شهر تهران

در آمایش سرزمین، موضوع فضا و تحلیل قانونمندی‌های حاکم بر شکل‌گیری آن، کلیدی‌ترین نقش را در برنامه‌ریزی دارد. به‌ طور کلی در مورد فضا برداشت‌ها و تعابیر مختلفی وجود دارد، اما در مجموع می‌توان گفت فضا دربرگیرنده روابط متقابل اقتصادی اجتماعی بخشی از جامعه در محیط مشخصی از سرزمین است و سازمان فضایی تبیین روابط بین انسان و فضا و فعالیت‌های انسان در فضا است. هدف این مقاله تحلیل و بررسی نقش نواحی پیرامونی در سازمان‌دهی سیاسی فضایی پایدار کلان‌شهر تهران است. سؤال اصلی مقاله این است که نقش نواحی پیرامونی در سازمان‌دهی سیاسی فضایی پایدار شهرهای ایران با تأکید بر کلان‌شهر تهران چگونه است؟ فرضیه پژوهش برای پاسخگویی به سؤال اصلی این است که سازمان فضایی نواحی پیرامونی کلان‌شهر تهران از نظر سیمای کلی و چگونگی پراکنش و اسکان جمعیت و توزیع استقرار و ساختار اقتصادی ‌ـ ‌اجتماعی و کنش‌های متقابل بین آن‌ها به دلیل ناپایداری سازمان‌دهی سیاسی فضایی پایدار کلان‌شهر تهران را با چالش مواجهه کرده است. روش انجام این مقاله توصیفی- تحلیلی است که در آن سعی خواهد شد با استفاده از آمارهای رسمی و منابع علمی موجود به تحلیل موضوع پژوهش پرداخته شود. نتایج مقاله نشان می‌دهد که با شناخت روند سازمان‌یابی فضا در نواحی پیرامونی می‌توان دریافت که تحولات کلان‌شهرها به چه سمت و سویی گرایش دارد و در نتیجه در توافق با استراتژی توسعه آن شهر هست یا نه. همچنین می‌توان نتیجه گرفت که در برنامه‌ریزی فضای کلان‌شهرها، کدام روندها را باید تقویت یا تضعیف کرد یا به وجود آورد.